Լուրեր

Կրթության վերաիմաստավորում

Ի՞նչ կրթություն է մեզ անհրաժեշտ 21-րդ դարում: Ո՞րն է կրթության նպատակը այսօր հասարակություններում տեղի ունեցող վերափոխումների համատեքստում։ Ինչպե՞ս պետք է կազմակերպել ուսուցումը: Այս հարցերն են ընկած հրապարակման մեջ ներկայացված գաղափարների հետևում: Համոզված եմ, որ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի երկու ամենակարևոր հրապարակումների՝ «Սովորելով լինել» (Ֆաուրի զեկույց, 1972) և «Կրթություն. թաքնված գանձ» (ԴեԼորի զեկույց, 1996) ոգով, մենք կարիք ունենք նորից մտածել կրթության մասին՝ ավելի գլոբալ:

Մենք ապրում ենք անհանգիստ ժամանակներում: Աշխարհը երիտասարդանում է, ավելի շատ մարդիկ իրենց ձգտումները կապում են մարդու իրավունքների և մարդու արժանապատվության հետ: Հասարակություններն այսօր ավելի փոխկապակցված են, քան երբևէ, մինչդեռ անհանդուրժողականությունն ու հակամարտությունները դեռևս գերակշռում են: Ազդեցության նոր կենտրոններ են ի հայտ գալիս, և դրա հետ մեկտեղ ավելանում է անհավասարությունը, մեր մոլորակը գտնվում է հսկայական ճնշման տակ։ Կայուն և ներառական զարգացման հնարավորությունները մեծ են, մինչդեռ լուրջ և բարդ մարտահրավերները պահպանվում են:

Աշխարհը փոխվում է, և կրթությունը նույնպես պետք է փոխվի։ Հասարակություններն ամենուր անցնում են խորը վերափոխման գործընթաց, որը պահանջում է կրթության նոր ձևեր, որոնք կզարգացնեն այն խորը փորձը, որն այսօր և ապագայում անհրաժեշտ է հասարակություններին և տնտեսություններին: Սա ենթադրում է գրագիտություն և թվաբանություն սովորեցնելուց բացի, կենտրոնանալու անհրաժեշտություն՝ սովորելու մեզ շրջապատող աշխարհի մասին և կիրառելու սովորելու նոր մոտեցումներ՝ հանուն ավելի մեծ արդարության, սոցիալական հավասարության և գլոբալ համերաշխության:

Կրթությունը պետք է մարդկանց սովորեցնի, թե ինչպես ապրել մեր մոլորակի վրա, որն այսօր գտնվում է հսկայական ճնշման տակ, սովորեցնի մշակութային գրագիտություն՝ հիմնված հարգանքի և հավասար արժանապատվության վրա՝ օգնելով համախմբել կայուն զարգացման սոցիալական, տնտեսական և բնապահպանական ասպեկտները: Սա կրթության հումանիստական ​​տեսլականն է՝ որպես ամենակարեւոր սոցիալական բարիք: Համոզված եմ, որ նման տեսլականը համահունչ է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 70-ամյա Կանոնադրության հիմքում ընկած գաղափարներին՝ միաժամանակ արտացոլելով նոր ժամանակների հրամայականները և դրա հետ կապված կարիքները։

Կրթությունը կայուն զարգացման նպատակները սահմանող գլոբալ համապարփակ շրջանակի առանցքային կողմն է: Դա մեր ջանքերի հիմքում է՝ թե՛ տեղի ունեցող փոփոխություններին հարմարվելու, եւ թե՛ փոխակերպելու համար աշխարհը, որում մենք ապրում ենք: Որակյալ հիմնական կրթությունը բարդ և արագընթաց միջավայրում ողջ կյանքի ընթացքում ուսուցման անհրաժեշտ հիմքն է փոփոխվող աշխարհում:

Մենք ականատես ենք զգալի առաջընթացի, որն ամբողջ աշխարհում գրանցվում է բոլոր մարդկանց համար կրթական հնարավորությունների ընդլայնման հարցում: Այնուամենայնիվ, նոր ընթացք գծելու համար մենք պետք է ճիշտ դասեր քաղենք արդեն արվածից։ Այսօր միայն կրթության հասանելիությունը արդեն բավարար չէ. մենք պետք է նորից կենտրոնանանք կրթության որակի և ուսուցման կարևորության վրա, այն բանի վրա, թե ինչ են այժմ սովորում երեխաները, դեռահասները և մեծահասակները: Դպրոց հաճախելը և ֆորմալ կրթությունը կարևոր են, բայց մենք պետք է նայենք ավելի լայն՝ ցկյանս ուսումը խրախուսելու նպատակով: Աղջիկներին տարրական կրթության մեջ ընդգրկելը կենսական նշանակություն ունի, բայց մենք պետք է օգնենք նրանց կրթության ողջ ընթացքում՝ միջնակարգ դպրոցում և դրանից հետո: Ավելի քան երբևէ, մենք պետք է ավելի մեծ ուշադրություն դարձնենք ուսուցիչներին և մանկավարժներին՝ որպես բոլոր ոլորտներում փոփոխությունների գործակալների:

Չկա ավելի ուժեղ փոխակերպող ուժ, քան կրթությունը, ուժ, որը կարող է նպաստել մարդու իրավունքների և մարդու արժանապատվության խթանմանը, աղքատության վերացմանը և ճկունությանը, կառուցել ավելի լավ ապագա բոլորի համար՝ հիմնված հավասար իրավունքների և սոցիալական արդարության, մշակութային բազմազանության նկատմամբ հարգանքի, միջազգային համերաշխության և կոլեկտիվ պատասխանատվության վրա, որոնք իրենց ամբողջության մեջ միասնական մարդկության ամենակարեւոր ասպեկտներն են։

Այդ իսկ պատճառով մենք պետք է մտածենք գլոբալ և առաջարկենք կրթության նոր հայեցակարգ փոփոխվող աշխարհում: Դա անելու համար մեզ անհրաժեշտ կլինի քննարկում և երկխոսություն բոլոր ճակատներում. սա է այս հրապարակման նպատակը՝ լինել միաժամանակ գրավիչ և ոգեշնչող, երկխոսել նոր ժամանակի հետ:


Ամբողջական տեքստը կարող էք տեսնել այստեղ՝ https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000232555
Վերլուծական